Amateurkunst

Westlanders stappen in elkaars werelden

Als er één streek is waar mensen een eenheidsgevoel ervaren, dan is het wel het Westland. “Mensen in andere gebieden klampen zich vaak vast aan het karakter van hun dorpen, maar in het Westland heerst juist heel erg het streekgevoel,” vertelt Gustaaf van Gaalen van het Westlands Museum in Honselersdijk. Hoe verbonden een gemeenschap zich ook kan voelen, er zijn nog altijd werelden te ontdekken én te overbruggen. Dat is precies wat Gustaaf en zijn team doen met de expositie over jeugdcultuur in het eeuwenoude glastuinbouwgebied, die op dit moment druk wordt voorbereid.

Westlanders stappen in elkaars werelden

Vier van de elf Westlanders die op camera hun jeugdherinneringen delen vanuit een ingericht ‘hok’ in de tentoonstelling.

Sinds 2021 werkt Fonds 1818 met een aangescherpt donatiebeleid. Hierin kijken we strikter naar aanvragen voor cultuurprojecten. We kunnen ons goed voorstellen dat erfgoedinstellingen, zoals het Westlands Museum, nu ook meer twijfelen of we er nog wel voor hen kunnen zijn. Ook bij bepaalde stichtingen en verenigingen voor amateurkunst leidden de veranderingen eerder tot onrust. 

Maar wanneer erfgoedinstellingen projecten op touw zetten die aansluiten bij wat Fonds 1818 belangrijk vindt, omarmen we die als vanouds. Zo ook het randprogramma dat Gustaaf en zijn team presenteren bij hun komende expositie over jeugdcultuur in het Westland, die medio september opent. Dat project draait helemaal om het samenbrengen van mensen die elkaar niet vanzelfsprekend treffen én die niet snel een museum binnenstappen. Zoals bij alles wat het Westlands Museum doet, zetten vele vrijwilligers zich in voor het project.  

Soos, schuurfeest, hok

Het Westlands Museum is dé plek om kennis te maken met de historie van deze bijzondere streek, het grootste glastuinbouwgebied van de wereld. Een uniek onderdeel van het museum is de historische tuin. “Tussen de fruitmuren, kassen en schuren waan je je een tuinder in vroeger tijden. Een belevenis om niet snel te vergeten!” Zo staat het te lezen op de site van het museum

Naast de vaste tentoonstelling, die het hele ontstaan van het Westland uit de doeken doet, zijn er jaarlijks wisselende exposities. Het nieuwste project, waaraan op dit moment hard wordt gewerkt, belicht de Westlandse jeugdcultuur van 1960 tot nu. 

Gustaaf van Gaalen: “In de expositie gaan we van de soos, via het schuurfeest naar het hok: de Westlandse plekken waar de jeugd samenkwam en -komt. We betrekken de jongeren van nu actief bij de tentoonstelling, door hen bijvoorbeeld een ‘hok’ te laten inrichten. In een film vertellen elf Westlanders, van 19 tot 83 jaar, in vertrouwde streektaal hun verhalen.” 
 

Met de expositie stimuleren we de verbinding tussen Westlanders en nieuwe Westlanders.
Gustaaf van Gaalen, Westlands Museum

Perfect thema voor verbinding

Het ophalen van jeugdherinneringen is een perfect thema waarmee mensen onderlinge ervaringen kunnen uitwisselen en met elkaar in gesprek kunnen komen. Als dit dan ook nog eens mensen zijn die wat minder makkelijk naar buiten treden en over de drempel van een museum stappen – bijvoorbeeld vanwege leeftijd, eenzaamheid of een taalbarrière –, dan komt Fonds 1818 graag in beeld. Wij gaven het Westlands Museum een donatie voor de activiteiten en ontmoetingen die rond de tentoonstelling worden georganiseerd.

“Ouderen die wij voor de expositie benaderden, gaven aan dat ze heel graag met jongeren in gesprek gaan”, vertelt Gustaaf. “We zullen dus ontmoetingen mogelijk maken waarin verschillende generaties elkaar kunnen vertellen hoe ze zich vermaakten en vermaken. Ze zullen zich in elkaar herkennen als het gaat over het vormen van grote vriendengroepen – een typisch kenmerk van de Westlandse jeugdcultuur -, maar er is door de jaren heen natuurlijk ook veel veranderd. Zo zal de jeugd van nu opkijken als ze de verhalen horen van de ‘meiden van weleer’ die vroeger niet uit mochten en thuis moesten blijven.”

Mijn jeugd in Afghanistan

Twee bijzondere onderdelen van het randprogramma zijn de projecten met dementerende mensen en met Afghaanse Westlanders. Gustaaf: “In de tentoonstellingsperiode ontvangen we een week lang dementerende mensen die openstaan voor een bezoek aan ons museum. Onder begeleiding van verzorgers en deskundigen kunnen zij met elkaar praten over hun jeugd, de periode waarvan de herinneringen vaak nog helder en levend zijn en waar de mensen die langskomen met plezier over willen en kunnen vertellen. Ook organiseren we, samen met een viertal gespecialiseerde organisaties, een aantal informatiebijeenkomsten en trainingen voor mensen die met dementie te maken krijgen.” 

De welzijnsorganisatie Vitis Welzijn is de samenwerkingspartner bij het project ‘Mijn jeugd in Afghanistan’. “Natuurlijk werken er ook al decennialang veel buitenlandse krachten in de Westlandse glastuinbouw, onder wie veel Oost-Europeanen, maar in de afgelopen jaren ook Afghanen. De verhalen over hun jeugd willen we ook graag belichten in de tentoonstelling. Er komt een speciale dag waarop de Afghaanse gemeenschap in het Westland wil vertellen over hun jeugd in Afghanistan. Bezoekers kunnen dan ook kennismaken met Afghaanse lekkernijen, muziek en dans. Mogelijk gaan we zo’n zelfde dag organiseren over en met Polen. Zo stimuleren we de verbinding tussen Westlanders en nieuwe Westlanders.”

Werk je ook voor een erfgoed- of andere cultuurinstelling aan een project dat aansluit bij wat Fonds 1818 belangrijk vindt? Vraag dan snel een donatie aan!

Project van de maand

Elke maand richten we onze schijnwerpers op een gesteund project dat de aandacht verdient. In een artikel of video kun je lezen of zien wat het project zo bijzonder maakt en welke bevlogen mensen zich hiervoor inzetten.

Wij werken met negen aandachtsgebieden. Dit project valt onder:

Amateurkunst