Oog voor het groen, hart voor de buurt
“Ik was altijd al met stekjes in de weer”, vertelt Monique als we haar vragen hoe ze op het idee voor de plantenbieb is gekomen. “Frambozenstekjes, een graslelieplant met heel veel baby’s; ik gaf alles wat ik over had zoveel mogelijk weg in mijn omgeving. Maar op een gegeven moment zeggen de buren toch: ‘zo is het wel genoeg’. Ik vond het zonde om het groen dan weg te gooien, daar wilde ik iets mee.”
Tegelijkertijd liep Monique al rond met de wens om iets voor haar buurt te betekenen, om een bijdrage te leveren aan een duurzame leefomgeving. “Ik probeer zo bewust mogelijk te leven – ik doe alles op de fiets en verspil weinig energie – en wilde ook graag iets doen voor de buurt. Op veel plekken zie je minibiebs: de kastjes waarin mensen boeken kunnen ruilen. Die vind ik erg leuk. Maar het zijn er al zoveel, dus wilde ik iets anders.”
Van gammel tafeltje naar robuuste kast
Eén en één is twee: daar was het idee voor een plantenbieb. Monique: “Mijn man stimuleerde me door te zeggen: ‘begin gewoon, zet dat tafeltje in de voortuin en kijk maar of het aanslaat’. Het was meteen een succes, zeker in het weekend is het druk. Hele gezinnen komen dan langs om te ruilen, dat is zo gezellig.”
Het plan pakte meteen goed uit, maar het materiaal was nog verre van ideaal. “Ik had een gammel tafeltje met daarop houten kistjes getimmerd. De ruimte was beperkt en de planten stonden niet beschut. Regelmatig waaiden de planten in de tuin van de buren.” Met de donatie van duizend euro die Monique en haar helpende buurtgenoten van Fonds 1818 ontvingen, konden zij een mooie, houten kast laten maken én een ander sociaal doel dienen. “De kast is gemaakt in de houtbewerkingsplaats van zorgorganisatie Middin, onder leiding van Martin Berkhout van Beetje Anders. Het was heel bijzonder om te zien hoe goed de mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt dit is gelukt. Het maakproces geeft de kast extra glans.”
De stekjesroute
Monique ontdekte al snel dat zij niet de eerste was met het idee voor een plantenbieb, wel in Leidschenveen, maar niet in het land. “Er zijn veel vergelijkbare initiatieven, ieder met zijn eigen naam en invulling: plantenruilkast, plantenasiel. Inmiddels zijn er al 621 ruilplekken in Nederland en België en is mijn plantenbieb ook aangesloten bij de stekjesroute: een organisatie die deze initiatieven letterlijk in kaart brengt op Google Maps.”
Het idee lijkt ook het basisonderwijs te bereiken. “Ik weet al van een school in de buurt die hier iets mee wil,” vertelt Monique. “Dat zou heel leuk zijn! Ik merk ook aan mijn eigen kinderen van drie en vijf jaar hoe betrokken zij zijn bij de plantenbieb. Ze maken naambordjes voor bij de stekjes en plantjes, ze beschilderen op eigen initiatief de potjes, omdat ze vinden dat die vrolijk moeten zijn. Ook de kinderen die met hun ouders meekomen om te ruilen, zijn altijd nieuwsgierig en enthousiast. Geweldig toch als we op die manier de aandacht en liefde voor het groen al een beetje bij de kinderen kunnen aanwakkeren.”
Variatie in de kast
Hoe groot de nieuwe kast ook is, de ruimte blijft natuurlijk beperkt. Monique: “Ik kan niet alles in de kast opnemen, maar ik probeer wel overal mee te helpen. Zo was er laatst een buurtbewoner die tientallen slastekjes uit haar moestuin over had. Ook worden er steeds vaker grotere kamerplanten voor de ruil aangeboden. Die passen niet in de kast, maar ik maak er wel reclame voor op mijn Instagram- en Facebookpagina (@plantenbieb leidschenveen), zodat deze snel een nieuwe bestemming vinden.”
Monique blijft niet stil afwachten wat er allemaal aan groens komt aanwaaien; zij is zelf ook druk bezig om de inhoud van de kast zo gevarieerd mogelijk te houden. “Als een buurtbewoner drie dezelfde siergrassen heeft neergezet, dan stap ik met twee daarvan op de fiets en maak ik een rondje langs de ruilplekken in Zoetermeer, Voorburg en Pijnacker. De ‘dubbele plantjes’ ruil ik dan om voor iets wat ik nog niet heb staan.”
Over variatie gesproken: Monique denkt ook al na over de periode waarin het groen minder welig tiert. “In de winter zijn er natuurlijk veel minder stekken. Het lijkt me heel fijn om de kast wel te kunnen blijven inzetten, dus ik wil graag op tijd bedenken waarvoor we ‘m dan kunnen gebruiken. Misschien voor levensmiddelen, of speelgoed. Ik ga een onderzoekje doen om te ontdekken welke behoeften er nog meer leven onder de buurtgenoten.”
Briefje in de bus
Monique bereikt al die buurtgenoten vooral via Instagram en Facebook. Maar ze wil er ook graag zijn voor de mensen die online niet of minder actief zijn. Monique: “Dat probeer ik bijvoorbeeld met oproepjes in de lokale kranten. Ik kreeg een keer een briefje in de bus van mensen die schreven dat ze geen social media hebben, maar wel graag willen meedoen met het ruilen en of ik via e-mail met hen contact wil opnemen. Ook word ik steeds vaker door mensen op straat aangesproken dat ze over de plantenbieb hebben gehoord en enthousiast zijn. Op die manieren weet ik dat het zich ook buiten het scherm rondzingt, dat is ontzettend leuk.”
Meer positiviteit in de buurt brengen, daar is het Monique vooral om te doen. “Persoonlijk maakt het mij ook heel blij om anderen op een heel concrete manier te helpen en vrolijk weg te zien fietsen. Ik werk als jurist op het Ministerie van Onderwijs en merk dat processen in mijn werk soms zo traag kunnen gaan, altijd maar weer dat schaven en herschrijven. Voor de afwisseling is dit zo prettig!”
Weet je ook van aanpakken en wil je iets betekenen voor jouw buurt? Vraag dan een donatie aan vóór de komende sluitingsdatum van de bewonersinitiatieven!
Bewonersinitiatief
Bewoners die oog hebben voor elkaar en voor hun buurt of straat: daar draait het om bij onze bewonersinitiatieven. Vier keer per jaar geven we donaties tot 1.500 euro aan enthousiastelingen uit onze regio die van aanpakken weten.
Wij werken met tien aandachtsgebieden. Dit project valt onder: