Amateurkunst

Herdenkingsjaar Slavernijverleden

Op 1 juli 2024 is in heel ons koninkrijk het Herdenkingsjaar Slavernijverleden van start gegaan. Stichtingen en verenigingen uit het werkgebied van Fonds 1818 konden een donatie aanvragen voor een project dat in het teken stond van deze herdenking. Meerdere organisaties wisten ons te vinden met educatieve programma’s, multidisciplinaire performances en andere activiteiten voor een breed publiek. Drie van onze adviseurs, Murat, Irene en Vanessa, belichten elk een project uit één van ‘hun gemeenten’.

Danser en choreograaf Juesson Hermanus bij theaterfestival Ankrá: man treedt op voor publiekje in tentoonstelling
Foto: Juersson Hermanus danste op de openingsmiddag van theaterfestival Ankrá zijn solo Yu di Kòrsou.

Uit Leiden: Theaterfestival Ankrá

Wat betekent de slavernij en de afschaffing ervan voor jou? Deze vraag stond centraal tijdens het Leidse theaterfestival Ankrá dat plaatsvond in het weekend van 24 en 25 juni. Murat Aslancik, Fonds 1818-adviseur voor Leiden: “Theater de Generator organiseert dit Afro-Caribische festival dat de weg openbreekt naar kennis over en heling van het gedeelde slavernijverleden en onze koloniale geschiedenis. Leden van de Leidse black & brown-gemeenschap krijgen een podium én stellen het programma samen, maar het evenement is nadrukkelijk bedoeld voor alle inwoners van Leiden.”  

Tientallen Leidse bezoekers - onder wie fotograaf Henriëtte Guest (zie de foto’s bij dit artikel) – zagen woordkunstenaar Joshua Snijders, danser en choreograaf Juesson Hermanus en de expositie Caribbean Ties. Connexted people, then en now door KITLV (The Royal Netherlands Institute of Southeast Asian and Caribbean Studies). Het waren slechts een paar onderdelen van het overvolle en zo goed als uitverkochte tweedaagse festival vol theater, kunst, muziek én gesprekken.

Woordkunstenaar treedt op tijdens het theaterfestival Ankrá
Foto: Woordkunstenaar Joshua Snijders op het Leidse theaterfestival Ankrá.

Uit Den Haag: Caribbean Angels 

Onder de titel ‘Schreeuw naar vrijheid!’ organiseert Stichting Caribbean Angels in het herdenkingsjaar zes themabijeenkomsten voor een breed Haags publiek en leerlingen van Haagse scholen. De maandelijkse bijeenkomsten omvatten onder andere Ocho Dia, een begrafenisritueel van Curaçao ter ere van de voorouders, een literair café rond vrijheidsstrijder Tula en een presentatie van Antilliaanse jongeren over hun identiteit.  

Fonds 1818-adviseur Irene Davids: “Ik kan het niet beter uitleggen dan de initiatiefnemers zelf, Carribean Angels, waarom herdenken zo belangrijk is. Zo schrijft de organisatie in de donatieaanvraag dat 'het slavernijverleden niet alleen op Afro-Nederlanders betrekking heeft, maar dat het tot de geschiedenis van alle Nederlanders behoort. Iedereen heeft er op de een of andere manier mee te maken. In de praktijk heeft het slavernijverleden gevolgen voor hoe Afro-Nederlanders zich tegenover Europese Nederlanders en tegenover andere groepen plaatsen, maar ook voor hoe verschillende groepen en met name Europese Nederlanders zich tegenover Afro-Nederlanders plaatsen. Toch maken wij allen onderdeel uit van een Haagse samenleving. Hoe kunnen de verschillende groepen, Afro-Hagenaars, Europese Hagenaars en andere Hagenaars, zich beter tot elkaar verhouden? Verbinding zoeken en het gesprek aangaan zijn hierbij van groot belang’.”

Samen stilstaan bij een gedeeld of verdeeld verleden geeft verbinding. Samen vieren ook.
Initiatiefnemers van de Delftse organisatie CANIDREAM

Uit Delft: Keti Koti-viering van CANIDREAM

Geen betere start van het herdenkingsjaar dan 1 juli, de jaarlijkse feestdag Keti Koti waarop de afschaffing van de slavernij wordt gevierd. In Delft was het Keti Koti-programma in handen van CANIDREAM, de organisatie die zich vooral inzet voor jongeren, maar met dit programma nadrukkelijk jong en oud, zwart en wit en mensen binnen en buiten Delft met elkaar heeft verbonden. 

Vanessa Verhoeven is Fonds 1818-adviseur voor Delft, de stad die historisch gezien een belangrijke rol heeft gespeeld in de slavernij. “Delft is de enige stad waar zowel een WIC- als een VOC-kantoor gehuisvest was. Dit verleden en de doorwerking ervan in het heden, brengt CANIDREAM over aan een Delfts publiek van allerlei achtergronden en leeftijden.”

Op 30 juni was er een theatervoorstelling in het stadscentrum, op 1 juli werd de feestdag gevierd in een buitenwijk: de Buitenhof. Een bewuste keuze. Vanessa: “Mensen uit de binnenstad kwamen naar de herdenkingsceremonie in de buitenwijk en mensen uit de buitenwijk bezochten de theatervoorstelling. Op deze manier CANIDREAM bubbels doorbreken en verrassende interacties mogelijk maken. Dat is nog niet zo gemakkelijk. Daarom werkte CANIDREAM bij dit bijzondere project ook niet alleen; er waren samenwerkingen met Delftse organisaties zoals Rode Feniks, Cultuurhuis, Delft voor Elkaar, Prinsenhof Museum en Theater De Veste.”

Neem ook een kijkje op de website van de Rijksoverheid over het Herdenkingsjaar Slavernijverleden.

Donatieaanvraag Herdenkingsjaar Slavernijverleden

Wil je een donatie aanvragen in het kader van het Herdenkingsjaar Slavernijverleden? 
Fonds 1818 toetst een aanvraag op de volgende onderdelen:

  • Is er een groep mensen die samen betrokken is bij de vormgeving/organisatie van de activiteit?
  • Richt de activiteit zich op mensen die elkaar niet vanzelfsprekend ontmoeten? 
  • Leren zij door dit project elkaars perspectief op de gebeurtenis beter kennen en begrijpen?
  • Heeft het project inhoudelijke onderdelen (bijvoorbeeld een debat, gedichtenwedstijd, een theaterstuk dat gezamenlijk wordt voorbereid) die bijdragen aan historisch en cultureel-maatschappelijk besef?
  • Heeft de herdenking en/of viering een directe link naar de buurt, wijk of stad waar deze plaatsvindt?

Heb je op deze vragen 'ja' kunnen antwoorden? Ga dan verder naar onze aanvragenpagina voor meer informatie en om een aanvraag in te dienen.

Project van de maand

Elke maand richten we onze schijnwerpers op een gesteund project dat de aandacht verdient. In een artikel of video kun je lezen of zien wat het project zo bijzonder maakt en welke bevlogen mensen zich hiervoor inzetten.

Wij werken met tien aandachtsgebieden. Dit project valt onder:

Amateurkunst